Adroddiad Adborth – Gweithio tuag at Synod newydd

Gweithio Tuag at Synod Newydd i’r Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru

Ymateb Cylchdeithiau’r ddau Synod i’r Broses Ymgynghori

Annwyl Gyfeillion

Ar ran y Grŵp Llywio sydd yn cynrychioli dau Synod yr Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru a hefyd y Cyfundeb Methodistaidd ym Mhrydain, hoffem ddiolch i’n holl Gylchdeithiau, Ardaloedd, eglwysi ac aelodau a gymerodd ran yn y broses ymgynghori ynglŷn â’r ddogfenGweithio tuag at Synod newydd Yr Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru. Cynhaliwyd y broses ymgynghori hon rhwng mis Medi a mis Tachwedd 2018, ac mae’r papur sydd ynghlwm yn rhoi crynodeb o’r adborth a dderbyniwyd. Roedd yr ymgynghoriad yn gam pwysig iawn o fewn yr holl broses o ganfod ffordd ymlaen.

Cyfarfu’r Grŵp Llywio ar 14 Rhagfyr 2018 er mwyn ystyried yr adborth a beth oedd yn cael ei ddweud drwyddo. Er bod cryn dipyn o gefnogaeth i’r cynigion mewn egwyddor, nodwyd bod llawer o gwestiynau yn parhau i fod ynghylch y manylion. Cytunwyd hefyd, er bod yr adborth yn codi llawer o gwestiynau pwysig ac yn gwneud nifer o bwyntiau dilys, nad oedd y cwestiynau a’r pwyntiau hyn yngyfystyr â dadl dros beidio â pharhau â’r brosesyn gyffredinol. Roedd y Grŵp Llywio’n ddiolchgarfod y sgyrsiau sy’n cael eu cynnal wedi cael eu hategu, yn ochelgar ond yn gadarnhaol.

Er mwyn helpu i fynd â’r broses yn ei blaen, mae’r Grŵp Llywio ar hyn o bryd yn ceisio ymateb i’r pwyntiau cryfaf a wnaed yn yr adborth. Dyma beth sy’n cael ei wneud:

Mae swyddogion y ddau Synod yn gweithio ar drefniadau a modelau posibl ar gyfer materion cyllid mewn Synod newydd;
Mae’r Grŵp Llywio wedi dechrau ar y gwaith o ystyried patrymau ac aelodaeth y gwahanol gynghorau a phwyllgorau a chyfarfodydd eraill a all fod yn angenrheidiol mewn Synod newydd;
Mae Polisi Iaith drafft yn cael ei baratoi, gan gymryd i ystyriaeth y sylwadau gwerthfawr a wnaed gan aelodau’r ddau Synod fel rhan o’r adborth;
Mae’r amserlen yn cael ei hystyried ar gyfer y broses sydd yn parhau i fynd yn ei blaen, er mwyn sicrhau bod y pryderon a’r cwestiynau a godwyd yn yr adborth yn cael sylw dyledus.

Bydd rhagor o waith yn cael ei wneud i ymateb i’r adborth wrth i’r sgyrsiau fynd yn eu blaenau.

Bydd y Grŵp Llywio’n cyfarfod eto ar 22 Ionawr 2019 a bydd y Cyngor Methodistaidd yn derbyn adroddiad ar y broses ymgynghori, yn unol â’r hyn a gymeradwywyd gan Grŵp Craffu’r Cyngor, pan fydd yn cyfarfod ar 30 a 31 Ionawr.

Unwaith eto, diolch yn fawr am eich holl ymatebion i’r cais am adborth. Mae croeso i chi gysylltu ag un ohonom ni neu unrhyw aelod o’r Grŵp Llywio wrth inni barhau i weithio a gweddïo gyda’n gilydd.

Pob bendith,

Y Parchg Ddr Stephen Wigley (Cadeirydd Wales Synod)

Y Parchg Ddr Jennie Hurd (Cadeirydd Synod Cymru)

Tuag at Synod Newydd i’r Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru –

Ymateb Cylchdeithiau’r ddau Synod i’r Broses Ymgynghori

Cymru

Derbyniwyd atebion ysgrifenedig gan 10 o’r 11 Ardal. Roedd pob un o’r Ardaloedd hynny wedi cynnal trafodaethau mewn Cyfarfod Ardal neu gyfarfod ychwanegol. Cafwyd ymateb anffurfiol ar lafar gan un o Oruchwylwyr yr Ardal arall.Derbyniwyd nifer fach o ymatebion ysgrifenedig gan eglwysi ac unigolion (y rhan fwyaf yn mynegi gwrthwynebiad).

Wales

Derbyniwyd ymatebion gan Gylchdeithiau Wales Synod yn bennaf (cafwyd ateb gan 15 cylchdaith). Fe atebodd rhai eglwysi ac aelodau unigol o’r Eglwys Fethodistaidd.

Cwestiwn 1 – A ydych chi’n cefnogi’r cynnig y dylai dwy dalaith yr Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru weithio tuag at ddod at ei gilydd er mwyn ffurfio un dalaith newydd?

Cymru

Roedd 9 Ardal yn cefnogi’r cynnig at ei gilydd; roedd 1 yn rhanedig; roedd 1 yn gryf yn erbyn.
Yn gyffredinol, mae ar bobl eisiau mwy o wybodaeth am bopeth ac yn enwedig sicrwydd am le’r iaith Gymraeg, y trefniadau ariannol a chynrychiolaeth ar gynghorau, y Synod, pwyllgorau.

Wales

Atebodd 10 eu bod yn ei gefnogi.

Sylwadau:

Mynegwyd pryder ynghylch diffyg gwybodaeth am niferoedd yr eglwysi/aelodau – teimlid mai da o beth fyddai cael gwell amcan am y sefyllfa.
Mae Cymru’n rhy fawr ar gyfer un Synod – cynigir dwy Dalaith, ill dwy yn ddwyieithog.
Roedd ein Cylchdaith ni yn rhanedig iawn ac nid oedd mwyafrif o blaid nac yn erbyn.

Cwestiwn 2–Os ydych, a ydych chi’n cefnogi’r cynnig i enwi’r dalaith newydd yn Synod Cymru Wales?

Cymru

Cefnogwyd y cynnig hwn gan 3 Ardal; ni fynegwyd unrhyw farn gan 6; cynigiwyd yr enw ‘Synod Cymru’ gan 2.
Soniwyd bod y gair ‘Synod’ yn cael ei ddefnyddio yn y ddwy iaith (yn wahanol i ‘Talaith’/‘District’), er bod yr enw ‘Talaith Cymru/Wales District’ hefyd wedi cael ei awgrymu.
Awgrymwyd yr enw ‘YrEglwysFethodistaiddyngNghymru/The Methodist Church in Wales’ hefyd.
Nodwyd bod Synod Cymru Wales yn ailadrodd yr un enw: mae Synod Cymru’n enw hawdd i’w ddeall ac mae llawer o sefydliadau dwyieithog yng Nghymru yn mynd wrth enw Cymraeg yn unig.

Wales

Dyma’r cynigion a gafwyd:

Cymru Wales Synod 4 Wales Cymru District 1

Cymru District 1 Wales Synod Cymru 4

District Cymru Synod Wales 1 Wales Synod 1

Wales Cymru Synod 1 Dim barn am yr enw 3

Cymru/Wales District 1

Sylwadau:

Beth yw’r gofynion cyfreithiol o ran trefn y Gymraeg a’r Saesneg yn yr enw?
Nid yw Cymru Wales Synod yn gwneud unrhyw synnwyr.
Nid yw’r enw yn broblem.
A ddylai Synod Cymru ddod yn rhan o Wales Synod?
Beth sy’n bod ar ‘Talaith’ a pham rydym ni wedi cael cymaint o obsesiwn gyda Synod – mae’n drysu rhwng y ‘corff’ a’r ‘cyfarfod’.

Cwestiwn 3 –A ydych chi’n cefnogi’r cynnig y byddai’r dalaith newydd yn cynnwys 16 cylchdaith bresennol y ddau Synod, gydag un ohonynt yn Gylchdaith Cymru gyda hunaniaeth, cenhadaeth a gweinidogaeth Cymraeg ei hiaith?

Cymru

Roedd 7 Ardal yn cefnogi’r cynnig at ei gilydd; roedd 1 yn gryf yn erbyn; mynegodd 2 bryder ynghylch bod yn y lleiafrif ar lefel Synod; dywedodd 1 y dylai pob cylchdaith fod yn ddwyieithog.
Roedd yr ymatebion yn gymysg iawn, gyda llawer o bryder oherwydd y byddai Cylchdaith Cymru yn y lleiafrif.

Wales

Atebodd 9 eu bod yn cefnogi.

Sylwadau:

Byddai 15 Cylchdaith ddwyieithog yn well.
Pob Cylchdaith yn ddwyieithog.
Byddai angen adfer swyddogaeth Cadeiryddion Cynorthwyol fel rhan o’r model.

Cwestiwn 4 –A ydych chi’n cefnogi’r cynnig y byddai’r dalaith newydd yn cael ei harwain gan 2 Gyd-gadeirydd (un yn byw yng Ngoledd Cymru ac un yn byw yn ne Cymru), ac o leiaf un ohonynt yn ddwyieithog yn Gymraeg a Saesneg (neu gydag ymrwymiad i ddysgu’r iaith Gymraeg?

Cymru

Dywedodd 4 Ardal y dylai o leiaf un Cadeirydd fod yn rhugl yn y Gymraeg o’r cychwyn; dywedodd 3 Ardal y dylai’r ddau Gadeirydd fod yn rhugl; ni roddwyd unrhyw ymateb penodol mewn 2 Ardal; roedd 2 Ardal yn cefnogi’r cynnig at ei gilydd.

Wales

Atebodd 10 eu bod yn cefnogi’r cynnig.

Sylwadau:

Pryder y byddai’r dewis o gyd-gadeiryddion efallai yn cael ei gyfyngu – gofynion ieithyddol.
Ni wnaeth y model cyd-gadeiryddion weithio pan ffurfiwyd Wales Synod felly pam yn awr?
A fydd yr arian ar gyfer dau gyd-gadeirydd yn parhau? Pa mor sicr ydyw?
Os un Cadeirydd yn unig ryw dro yn y dyfodol, byddai’r unigolyn hwnnw’n gorfod bod yn ddwyieithog – y nifer o bobl fyddai ar gael yn fach iawn.
Pwy fyddai’n delio ag unrhyw fater o bwys os na fyddai Cadeirydd arweiniol?
Model gwell fyddai un Cadeirydd ac un Is-gadeirydd – y ddau unigolyn i gyflawni’r swyddogaethau bob yn ail, un flwyddyn ar y tro.
Un Cadeirydd, dau Ddirprwy, un yn y gogledd a’r llall yn y de.

Cwestiwn 5 – Sylwadau Eraill

Cymru

Nid yw’r papur trafod yn sôn am ecwmeniaeth. Byddai ar y Synod newydd angen Swyddog Ecwmenaidd sy’n siarad Cymraeg, i gysylltu â’r enwadau Cymraeg.
Mae’n hanfodol gwarchod a pharchu’r iaith Gymraeg.
Mae angen inni gofio bod gennym eisoes berthynas â’n gilydd fel Yr Eglwys Fethodistaidd yng Nghymru, gyda dau Synod.
Mae’r cynnig yn rhoi cyfle inni godi ymwybyddiaeth ymhlith aelodau Wales Synod o’r iaith Gymraeg/Cymru fel cenedl ddwyieithog. Mae potensial ar gyfer cyfleoedd cenhadol.
Nid oes unrhyw reswm pam na ddylai perthnasau ecwmenaidd lleol barhau.

Duw biau’r eglwys, nid ni!

Mynegodd llawer o bobl bryder am y goblygiadau ariannol posibl, yn enwedig unrhyw gynnydd yn y trethiant.
Mae angen polisi iaith cadarn – hollol hanfodol. Mae’n rhaid wrth ymrwymiad llwyr i ddwyieithrwydd ac i’r iaith Gymraeg a rhaid i’r Gymraeg barhau i fod yn iaith Cylchdaith Cymru.
Fe wnaeth rhai rannu profiadau cadarnhaol o addoliad dwyieithog – ac eraill brofiadau negyddol!
Efallai bod goblygiadau cadarnhaol o safbwynt ymarferol – peidio â dyblygu rhai cyfarfodydd; cydnabod pobl sy’n siarad Cymraeg ac sydd yn eglwysi Wales Synod; cyfleoedd ar gyfer addoliad dwyieithog.
Mae’n fodd i barhau’r gwaith Cymraeg ar ôl ein dydd ni!
Roedd pryder/ofn gwirioneddoly caem ein llyncu/gormesu gan y Cylchdeithiau Saesneg yn y Synod, o fod yn ddim ond un o 16.
Mae angen cyfieithu ar y pryd ar gyfer cyfarfodydd.
Mewn undod y mae nerth; rydym yn gryfach gyda’n gilydd.
Mae’n rhaid i arian o’r Synod fod ar gael i gefnogi Cylchdaith Cymru, fel ar hyn o bryd.
Mae hyn yn rhoi cyfle i ailfeddwl/ailwampio sut y gosodir trethiant Cylchdaith Cymru; mae’n cynnig posibilrwydd i symud o drethiant fesul aelod i drethiant fesul eglwys.
Mae’n rhaid i’r polisi iaith fod i’r safon a fabwysiadwyd gan Gomisiynydd yr Iaith Gymraeg.
Roedd ambell un yn meddwl bod y ddogfen drafod yn gymhleth a bod gormod o waith darllen arni.
Mae’r math hwn o drefniant eisoes yn gweithio’n dda gydag EBC.

Wales

Dylai pobl gael hawl i addoli yn eu hiaith eu hunain.
Pryder ynglŷn â theithio mewn Synod Cymru Gyfan.
Nid oedd y canlyniadau o ran cenhadaeth yn Wales Synod yn effeithiol iawn yn dilyn yr integreiddio – os bydd y cynllun hwn yn mynd rhagddo, mae angen gwell canlyniad.
Pryder mawr am gostau argraffu dwyieithog.
Pryder na ddylai trethiant Cylchdeithiau gael ei gynyddu yn sgil ffurfio Synod newydd.
Atgasedd cryf o ran defnyddio clustffonau i ymdopi â chyfieithu.
Sut mae pobl sydd â chymorth clyw yn dod i ben gyda chlustffonau?
Pwerau staffio Cadeiryddion wrth symud pobl o fewn talaith – efallai y byddai’r pwerau’n fwy mewn Talaith integredig.
Beth yw manteision Synod newydd?
A fyddai angen llyfr emynau a llyfr gwasanaeth dwyieithog?
Byddai cael cyd-Gadeirydd yn fodel da.
Byddai Synod newydd yn creu sail dda ar gyfer llais Methodistiaeth yng Nghymru.
Byddai cyfarfodydd Synod dwyieithog yn anodd ac mae’n bosib iawn y byddai’r presenoldeb yn mynd i lawr oherwydd yr angen i ddefnyddio clustffonau.
Beth fyddai’r goblygiadau ar gyfer y Synod, y Cylchdeithiau a’r eglwysi unigol?
Nid oedd yn holiadur da – wedi ei ysgrifennu fel bod ymatebion cadarnhaol ar gyfer cydsynio â’r cynnig.
Yr amserlen ar gyfer ymateb yn rhy fyr ar gyfer ymgynghori’n iawn.
Dim digon o wybodaeth am y goblygiadau i wneud penderfyniadau goleuedig. Cyn i unrhyw benderfyniad ffurfiol gael ei wneud, mae’n rhaid i’r Cylchdeithiau gael llawer mwy o wybodaeth fanwl ac yn ddi-os bydd hyn yn golygu bod yn rhaid ymestyn yr amserlen.
Mae’r wybodaeth a dderbyniwyd yn awgrymu mai ar y lefel ‘uchaf’ yn unig y byddai’r Synod newydd yn cael effaith.
Mae’r rhaniad pŵer yn edrych yn anghytbwys – gan awgrymu rhaniad 50-50 pryd y dylai efallai, oherwydd aelodaeth, fod yn 94-6.
Pa effaith fydd hyn yn ei gael ar staff sy’n dod o’r tu allan i Gymru? Tasg anodd ar hyn o bryd ac a fyddai’r model arfaethedig hwn yn gwneud pethau’n waeth?
Heb fod yn glir sut y byddai baich gwaith y ddau Gadeirydd yn cael ei rannu.
A yw’r cynnig yn mynd i gadw nifer o eglwysi bach iawn yn agored am ychydig yn rhagor?
Gallwn gydweithio heb uno.
Bydd gweithio fel un Synod yn agor cyfleoedd newydd i weithio ar draws ffiniau Cylchdeithiau a chydrhwng gwaith sydd yn draddodiadol yn digwydd naill ai yn Saesneg neu yn Gymraeg.
Mae angen bod yn ofalus na fyddwn yn creu dau Synod – pob un dan arweiniad cyd-Gadeirydd.
Byddai angen i’r ddau Gadeirydd chwarae rhan yn y broses sefydlu gweinidogion.
Mynegwyd pryder nid yn unig ynglŷn ag iaith ond hefyd ynglŷn â diwylliant a ‘bod â gwreiddiau’ yn y diwylliant Cymraeg.
Mae’n rhaid i agweddau cenhadol arwain trafodaethau ar fater strwythur yn y manylion.
9 yn unig o bobl a ddenwyd i’r cyfarfod yn ein Cylchdaith ni.
Daeth 33 o bobl i’n cyfarfod ni – mewn pleidlais anffurfiol roedd mwyafrif llethol o blaid y cynigion, gydag ambell un yn unig yn atal ei bleidlais ac un yn erbyn.
Mae angen gweledigaeth leol ar gyfer y dyfodol – pwysig iawn uchafu’r un Synod mewn ardal ddaearyddol leol.
Pryder ynglŷn â gallu denu gweinidogion i Gymru.
Sut y gall ardaloedd Seisnigedig annog defnyddio’r iaith Gymraeg?
Mae angen mwy o adnoddau dwyieithog.
Yn y gogledd, mae’n creu cyfle i bregethwyr lleol ac arweinwyr addoli o eglwysi Cymraeg a Saesneg gefnogi ei gilydd.
Pwysig bod y ddogfen sy’n cynnig un Synod yn cael ei rhoi at ei gilydd yn y fath fodd fel y bydd yn adlewyrchu’r farn mai proses raddol fydd datblygu cenhadaeth mewn amgylchedd amlieithog, a bod angen i ni ddilyn arweiniad Duw.
Mae gobaith y byddwn cyn bo hir yn gweld angen i rai Cylchdeithiau mewn gwahanol rannau o Gymru integreiddio a gweithio’n ddwyieithog.

________________________________

DIWEDD